Verplichte rookmelders in Brussel: campagne goed zichtbaar, maar handhaving blijft dode letter

Sinds 1 januari 2025 zijn rookmelders eindelijk verplicht in alle Brusselse woningen. Een noodzakelijke stap die al jaren eerder had moeten gebeuren, zeker gezien het levensreddende potentieel van deze toestellen. Toch blijkt uit cijfers die Sonja Hoylaerts opvroeg bij de bevoegde staatssecretaris dat de uitvoering van deze maatregel nog ernstig tekortschiet – vooral op vlak van controle en handhaving.

Rookmelders kunnen levens redden. Elk slachtoffer is er één teveel!

Uit het antwoord van de staatssecretaris blijkt dat er sinds het begin van dit jaar 498 woningbranden zijn geregistreerd in het Brussels Gewest. Daarbij moesten 130 slachtoffers ter plaatse worden verzorgd, 118 mensen werden overgebracht naar het ziekenhuis en twee personen kwamen om het leven.

Voor Sonja Hoylaerts is dit geen statistiek, maar een persoonlijk drama. “Een van de slachtoffers was mijn vriendin Nathalie,” liet ze emotioneel weten in de commissie. “Deze kwestie ligt me dan ook bijzonder nauw aan het hart.”

Campagne zichtbaar, maar zonder tanden

De informatiecampagne rond de rookmelderverplichting werd breed uitgerold, met affiches in de stad, advertenties op sociale media, radiospots en brochures via lokale organisaties. In totaal vroegen 779 Brusselaars een huisbezoek aan bij de brandweer, die in 560 gevallen rookmelders en in 440 gevallen CO-melders installeerde.

Hoewel de zichtbaarheid van de campagne positief werd onthaald, stelde Hoylaerts een fundamenteel probleem aan de kaak: het gebrek aan echte controle. “De controles gebeuren enkel op basis van klachten van huurders,” stelde ze. “Maar geen enkele eigenaar zal zichzelf aangeven. Dat maakt de verplichting in de praktijk quasi vrijblijvend.”

Handhaving is geen detail, maar een levenszaak

Voor Hoylaerts is het duidelijk: zonder effectieve handhaving is deze maatregel een papieren tijger. “U was klaar met affiches, video’s en persmomenten. Maar de controle – het enige wat echt mensenlevens kan redden – was niet op orde op 1 januari. Dat is onaanvaardbaar.”

Ze riep de staatssecretaris op om snel werk te maken van een structurele controle-aanpak: “Niet om mensen te straffen, maar om levens te beschermen. Namens de slachtoffers die brandwonden opliepen. En namens de familie en vrienden van wie het leven abrupt eindigde in de vlammen.”